Empezara a ler a novela uns días antes. Abandonouna
por negocios urxentes, volveu abrila cando regresaba en tren á finca; deixábase
interesar lentamente pola trama, polo debuxo dos personaxes. Esa tarde, logo de
escribir unha carta ao seu apoderado e discutir co mordomo unha cuestión de
parcerías volveu ao libro na tranquilidade do estudio que miraba cara ao parque
dos carballos. Apoltronado na súa butaca favorita de costas á porta que o
puidese molestar como unha irritante posibilidade de intrusións, deixou que a
súa man esquerda acariñase unha e outra vez o veludo verde e púxose a ler os
derradeiros capítulos.
A súa memoria retiña sen esforzo os nomes e as imaxes
dos protagonistas; a ilusión novelesca gañouno case deseguido. Gozaba do pracer
case perverso de irse esgallando liña a liña do que o rodeaba, e sentir á vez
que a súa cabeza descansaba comodamente no veludo do alto respaldo, que os cigarros
seguían ao alcance da man, que máis aló das xanelas danzaba o ar do lusco fusco
baixo os carballos. Palabra a palabra, absorbido pola sórdida disxuntiva dos
heroes, deixándose ir cara ás imaxes que se concertaban e adquirían cor e
movemento, foi testemuña do último encontro na cabana do monte. Primeiro
entraba a muller, receosa; agora chegaba o amante, mancada a cara polo lategazo
dunha póla. Admirablemente detiña ela o avance do sangue cos seus bicos, pero
el rexeitaba as caricias, non viñera para repetir as cerimonias dunha paixón
secreta, protexida por un mundo de follas secas e carreiros furtivos. O puñal
entibiábase contra o seu peito, e debaixo latexaba a liberdade acazapada. Un
diálogo axitado corría polas páxinas como un arroio de serpes, e sentíase que
todo estaba decidido desde sempre. Até eses aloumiños que enredaban o corpo do
amante como querendo retelo e disuadilo, debuxaban atrozmente a figura doutro
corpo que era necesario destruír. Nada fora esquecido: coartadas, azares,
posibles erros. A partir desa hora cada instante tiña o seu emprego
minuciosamente asignado. O dobre repaso desapiadado interrompíase apenas para
que unha man acariñase unha fazula. Empezaba a anoitecer.
Sen mirarse xa, atados rixidamente á tarefa que os
esperaba, separáronse na porta da cabana. Ela debía seguir pola senda que ía ao
norte. Desde a senda oposta el volveuse un instante para vela correr co pelo
solto. Correu á súa vez, parapetándose nas árbores e as sebes, até distinguir
na brétema malva do solpor a arboreda que levaba á casa. Os cans non debían
ladrar, e non ladraron. O mordomo non estaría a esa hora, e non estaba. Subiu
os tres chanzos do soportal e entrou. Desde o sangue galopando nos seus oídos
chegábanlle as palabras da muller: primeiro unha sala azul, despois unha
galería, unha escaleira alfombrada. No alto, dúas portas. Ninguén na primeira
habitación, ninguén na segunda. A porta do salón, e entón o puñal na man, a luz
das xanelas, o alto respaldo dunha butaca de veludo verde, a cabeza do home na
butaca lendo unha novela.
Julio Cortázar. Final del juego (1956)
