Hai metafísica bastante en non pensar en nada

Fernando Pessoa (1888-1935)
(Fotomontaxe do Obradoiro de Xornalismo do ENL)

Hai metafísica bastante en non pensar en nada.

Que penso eu do mundo?

Que sei eu o que penso do mundo!

Se eu enfermase pensaría niso.

Que idea teño eu das cousas?

Que opinión teño sobre as causas e os efectos?

Que teño eu meditado sobre Deus e a alma

e sobre a creación do Mundo?

Non sei. Para min pensar niso é fechar os ollos

e non pensar. É correr as cortinas

da miña xanela (mais ela non ten cortinas).

O misterio das cousas? Que sei eu o que é misterio!

O único misterio é que haxa quen pense no misterio.

Quen está ao sol e fecha os ollos,

comeza a non saber o que é o sol

e a pensar moitas cousas cheas de calor.

Mais abre os ollos e ve o sol,

e xa non pode pensar en nada,

porque a luz do sol vale mais cós pensamentos

de todos os filósofos e de todos os poetas.

A luz do sol non sabe o que fai

e por iso non erra e é común e boa.

Metafísica? Que metafísica teñen aquelas árbores?

A de seren verdes e copadas e de teren ramos

e a de dar froito na súa hora, o que non nos fai pensar,

a nós, que non sabemos dar por elas.

Mais que mellor metafísica que a delas,

que é a de non saber para que viven

nin saber que nin o saben?

«Constitución íntima das cousas»...

«Sentido íntimo do Universo»...

Todo isto é falso, todo isto non quere dicir nada.

É incrible que se poida pensar en cousas desas.

É como pensar en razóns e fins

cando o comezo da mañá está raiando,

e polos lados das árbores

un vago ouro lustroso vai perdendo a escuridade.

Pensar no sentido íntimo das cousas

é acrecentado, como pensar na saúde

Ou levar un vaso á auga das fontes.

O único sentido íntimo das cousas

é elas non teren sentido íntimo ningún.

Non creo en Deus porque nunca o vin.

Se el quixese que eu crese nel,

sen dúbida que viría falar comigo

e entraría pola miña porta dentro

dicíndome: Aquí estou!

(Isto é talvez ridículo aos ouvidos

De quen, por non saber o que é ollar para as cousas,

Non comprende a quen fala delas

co modo de falar que reparar para elas ensina.)

Mais se Deus é as flores e as árbores

e os montes e sol e o luar,

entón creo nel,

entón creo nel a todas horas,

e a miña vida é toda unha oración e unha misa,

e unha comuñón cos ollos e polos ouvidos.

Mais se Deus é as árbores e as flores

e os montes e o luar e o sol,

para que lle chamo eu Deus?

Chámolle flores e árbores e montes e sol e luar;

porque, se el se fixo, para eu o ver,

sol e luar e flores e árbores e montes,

se el me aparece sendo como árbores e montes

e luar e sol e flores,

É que el quere que eu o coñeza

como árbores e montes e flores e luar e sol.

E por iso eu obedézolle,

(Que mais sei eu de Deus que Deus de si mesmo?),

Obedézolle a vivir, espontaneamente,

como quen abre os ollos e ve,

e chámolle luar e sol e flores e árbores e montes,

e ámoo sen pensar nel, e pénsoo vendo e ouvindo,

e ando con el a todas horas.

Alberto Caeiro (heterónimo de Fernando Pessoa): O Guardador de rebanhos (1925). Poema escrito en 1914.